Hiểu về bệnh tăng nhãn áp ở chó và cách phòng ngừa

👀 Bệnh tăng nhãn áp là gì?

Bệnh tăng nhãn áp là một nhóm bệnh về mắt gây tổn thương dây thần kinh thị giác. Dây thần kinh thị giác đóng vai trò quan trọng trong việc truyền thông tin thị giác từ mắt đến não. Ở chó, bệnh tăng nhãn áp được đặc trưng bởi áp suất nội nhãn (IOP) tăng cao, là áp suất bên trong mắt. Áp suất tăng cao này có thể gây tổn thương dây thần kinh thị giác, dẫn đến mất thị lực và cuối cùng là mù lòa.

Mắt tự nhiên sản xuất và dẫn lưu chất lỏng gọi là dịch thủy dịch. Bệnh tăng nhãn áp xảy ra khi chất lỏng này không dẫn lưu đúng cách, gây ra áp lực tích tụ bên trong mắt. Sự tích tụ này gây căng thẳng cho dây thần kinh thị giác, có thể dẫn đến tổn thương không thể phục hồi. Do đó, việc kiểm soát áp lực nội nhãn là tối quan trọng trong việc điều trị và ngăn ngừa bệnh tăng nhãn áp.

Có hai loại bệnh tăng nhãn áp chính ảnh hưởng đến chó: nguyên phát và thứ phát. Bệnh tăng nhãn áp nguyên phát là do di truyền và xảy ra do yếu tố di truyền. Bệnh tăng nhãn áp thứ phát là kết quả của các tình trạng mắt khác hoặc chấn thương cản trở việc thoát dịch thủy dịch.

🐾 Các loại bệnh tăng nhãn áp ở chó

Hiểu được các loại bệnh tăng nhãn áp khác nhau là rất quan trọng để chẩn đoán và điều trị đúng cách. Biết được loại bệnh tăng nhãn áp mà chó của bạn mắc phải sẽ giúp hướng dẫn bác sĩ nhãn khoa thú y cách tiếp cận./ The two main categories are primary and secondary glaucoma.</p

• Glaucoma nguyên phát: Loại này là loại di truyền và thường ảnh hưởng đến cả hai mắt, mặc dù một mắt có thể bị ảnh hưởng trước mắt kia. Nguyên nhân là do bất thường ở góc thoát nước của mắt, ngăn cản sự thoát nước thích hợp. Một số giống chó dễ mắc bệnh glaucoma nguyên phát hơn, bao gồm Cocker Spaniel, Basset Hound và Siberian Huskies.
• Glaucoma thứ phát: Loại này là kết quả của các tình trạng mắt khác hoặc chấn thương làm tắc nghẽn sự lưu thông của dịch thủy dịch. Các nguyên nhân phổ biến của bệnh glaucoma thứ phát bao gồm:
• Viêm màng bồ đào: Viêm bên trong mắt.
• Lệch thủy tinh thể: Sự dịch chuyển của thủy tinh thể.
• Đục thủy tinh thể: Thủy tinh thể bị mờ, đặc biệt là khi ở giai đoạn nặng.
• Khối u mắt: Khối u cản trở việc dẫn lưu chất lỏng.
• Chấn thương: Chấn thương ở mắt.

Việc xác định xem bệnh tăng nhãn áp là nguyên phát hay thứ phát là rất quan trọng vì phải giải quyết được nguyên nhân cơ bản gây ra bệnh tăng nhãn áp thứ phát để có thể kiểm soát tình trạng bệnh hiệu quả.

🌡️ Triệu chứng của bệnh tăng nhãn áp ở chó

Nhận biết sớm các triệu chứng của bệnh tăng nhãn áp là rất quan trọng để điều trị kịp thời và bảo vệ thị lực cho chó của bạn. Các triệu chứng có thể khác nhau tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng và loại bệnh tăng nhãn áp. Một số dấu hiệu rất khó nhận biết, trong khi những dấu hiệu khác lại rõ ràng hơn.

• Đỏ mắt: Phần trắng của mắt (màng cứng) có thể xuất hiện màu đỏ hoặc xung quanh do áp lực tăng cao.
• Giác mạc đục: Giác mạc, phần trong suốt phía trước của mắt, có thể bị đục hoặc xanh.
• Đồng tử giãn: Đồng tử có thể lớn hơn bình thường và có thể không phản ứng với ánh sáng.
• Đau: Bệnh tăng nhãn áp có thể gây đau đớn. Chó của bạn có thể nheo mắt, dụi mắt hoặc có dấu hiệu khó chịu. Chúng cũng có thể trở nên ít hoạt động hơn hoặc chán ăn.
• Mất thị lực: Có thể từ mờ mắt nhẹ đến mù hoàn toàn. Bạn có thể nhận thấy chó của mình va vào đồ vật hoặc trở nên ngần ngại di chuyển trong môi trường xa lạ.
• Mắt to: Trong những trường hợp mãn tính, mắt có thể bị to ra (buphthalmos) do áp lực tăng kéo dài.
• Chảy nước mắt hoặc dịch tiết: Tăng tiết nước mắt hoặc dịch tiết từ mắt bị ảnh hưởng.

Nếu bạn nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào trong số này, điều quan trọng là phải đưa chó đi khám thú y ngay lập tức. Chẩn đoán và điều trị sớm có thể cải thiện đáng kể khả năng bảo vệ thị lực cho chó của bạn.

🩺 Chẩn đoán bệnh tăng nhãn áp ở chó

Bác sĩ thú y hoặc bác sĩ nhãn khoa thú y sẽ tiến hành kiểm tra mắt kỹ lưỡng để chẩn đoán bệnh tăng nhãn áp. Chẩn đoán thường bao gồm một số xét nghiệm để đánh giá sức khỏe và chức năng của mắt.

• Đo nhãn áp: Xét nghiệm này đo áp suất nội nhãn (IOP) bên trong mắt. Đây là công cụ chẩn đoán quan trọng đối với bệnh tăng nhãn áp. Máy đo nhãn áp được sử dụng để chạm nhẹ vào bề mặt mắt và đo áp suất.
• Gonioscopy: Thủ thuật này kiểm tra góc thoát nước của mắt, nơi dịch thủy dịch chảy ra. Thủ thuật này giúp xác định bệnh tăng nhãn áp là nguyên phát hay thứ phát. Một thấu kính đặc biệt được đặt trên mắt để quan sát góc thoát nước.
• Soi đáy mắt: Xét nghiệm này cho phép bác sĩ thú y kiểm tra dây thần kinh thị giác và võng mạc ở phía sau mắt. Xét nghiệm này có thể phát hiện các dấu hiệu tổn thương do bệnh tăng nhãn áp gây ra.
• Nội soi sinh học đèn khe: Kiểm tra này sử dụng kính hiển vi chuyên dụng để kiểm tra chi tiết cấu trúc của mắt. Nó có thể giúp xác định các tình trạng mắt khác có thể góp phần gây ra bệnh tăng nhãn áp thứ phát.
• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu có thể được thực hiện để loại trừ các bệnh lý toàn thân tiềm ẩn có thể góp phần gây ra bệnh tăng nhãn áp thứ phát, chẳng hạn như nhiễm trùng hoặc tình trạng viêm.

Dựa trên kết quả của các xét nghiệm này, bác sĩ thú y có thể xác định loại và mức độ nghiêm trọng của bệnh tăng nhãn áp và đề xuất phác đồ điều trị phù hợp.

💊 Các lựa chọn điều trị bệnh tăng nhãn áp ở chó

Mục tiêu của điều trị bệnh tăng nhãn áp là làm giảm áp lực nội nhãn và bảo tồn thị lực. Các lựa chọn điều trị khác nhau tùy thuộc vào loại và mức độ nghiêm trọng của bệnh tăng nhãn áp. Có thể cần can thiệp bằng thuốc và phẫu thuật.

• Quản lý y tế: Thuốc nhỏ mắt thường được sử dụng để hạ áp suất nội nhãn. Các loại thuốc này có thể làm giảm sản xuất dịch thủy dịch hoặc tăng lưu lượng dịch. Các loại thuốc nhỏ mắt phổ biến bao gồm:
• Chất tương tự prostaglandin: Tăng lượng dịch thủy dịch chảy ra ngoài.
• Thuốc chẹn beta: Giảm sản xuất dịch thủy dịch.
• Thuốc ức chế anhydrase cacbonic: Giảm sản xuất dịch thủy dịch.
• Thuốc làm co đồng tử: Làm co đồng tử và tăng lượng dịch thủy dịch chảy ra.
• Can thiệp phẫu thuật: Phẫu thuật có thể cần thiết nếu việc điều trị y tế không hiệu quả hoặc nếu bệnh tăng nhãn áp tiến triển. Các lựa chọn phẫu thuật bao gồm:
• Cycloablation: Thủ thuật này phá hủy một phần tế bào sản xuất dịch thủy, làm giảm sản xuất dịch. Có thể thực hiện bằng laser hoặc liệu pháp đông lạnh (đông lạnh).
• Cấy ghép ống dẫn lưu: Phương pháp này bao gồm việc cấy ghép ống dẫn lưu vào mắt để tạo điều kiện cho dịch thủy dịch chảy ra ngoài.
• Cắt bỏ nhãn cầu: Loại bỏ mắt. Điều này được cân nhắc khi mắt bị đau và mù, và các phương pháp điều trị khác đã thất bại.
• Phẫu thuật nội soi bằng vật liệu nhân tạo trong củng mạc: Loại bỏ các thành phần bên trong của mắt, thay thế bằng vật liệu nhân tạo. Phương pháp này giúp bảo tồn vẻ đẹp thẩm mỹ của mắt đồng thời giảm đau.

Việc lựa chọn phương pháp điều trị sẽ phụ thuộc vào từng trường hợp và khuyến cáo của bác sĩ thú y. Việc tái khám thường xuyên là điều cần thiết để theo dõi hiệu quả của phương pháp điều trị và điều chỉnh khi cần thiết.

🛡️ Phòng ngừa bệnh tăng nhãn áp ở chó

Mặc dù không phải tất cả các trường hợp bệnh tăng nhãn áp đều có thể phòng ngừa được, đặc biệt là bệnh tăng nhãn áp nguyên phát, nhưng có những bước bạn có thể thực hiện để giảm nguy cơ cho chó và tăng cường sức khỏe mắt nói chung. Kiểm tra thú y thường xuyên là rất quan trọng để phát hiện sớm và quản lý.

• Kiểm tra thú y định kỳ: Kiểm tra mắt định kỳ có thể giúp phát hiện sớm các dấu hiệu của bệnh tăng nhãn áp hoặc các bệnh về mắt khác có thể dẫn đến bệnh tăng nhãn áp thứ phát.
• Kiểm tra di truyền: Nếu bạn nuôi một giống chó có nguy cơ mắc bệnh tăng nhãn áp nguyên phát, hãy cân nhắc kiểm tra di truyền để đánh giá nguy cơ mắc bệnh của chó.
• Điều trị kịp thời các bệnh về mắt: Điều trị các bệnh về mắt khác, chẳng hạn như viêm màng bồ đào, đục thủy tinh thể hoặc trật thủy tinh thể, có thể giúp ngăn ngừa bệnh tăng nhãn áp thứ phát.
• Bảo vệ chống lại chấn thương mắt: Phòng ngừa chấn thương mắt có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tăng nhãn áp thứ phát. Giữ chó tránh xa các vật nguy hiểm và giám sát chúng trong các hoạt động ngoài trời.
• Duy trì lối sống lành mạnh: Chế độ ăn uống cân bằng và tập thể dục thường xuyên có thể góp phần vào sức khỏe tổng thể và có khả năng giảm nguy cơ mắc các vấn đề về mắt.
• Tránh nhân giống những con chó bị ảnh hưởng: Nếu chó của bạn được chẩn đoán mắc bệnh tăng nhãn áp nguyên phát, hãy tránh nhân giống chúng để tránh truyền bệnh di truyền cho các thế hệ sau.

Bằng cách thực hiện các biện pháp phòng ngừa này, bạn có thể giúp bảo vệ thị lực của chó và đảm bảo chất lượng cuộc sống cao hơn.